Op 3 maart hield Suzanne Kröger een lezing voor De Linker Wang over klimaatrechtvaardigheid. De komende weken delen we reacties op Suzannes pleidooi. Vandaag reageert Tijs de Bree op het pleidooi, in de vorm van een brief aan Suzanne.
Beste Suzanne,
“Mensen weer laten geloven in de kracht van het collectief”, daarmee sloot je jouw lezing Wij zijn aan zet af.
Geloven in iets, dat vind ik lastig. Als ‘heiden’ ben ik bestuurder van de provincie Overijssel. Sinds 2019 heb ik de energietransitie onder mijn hoede. Weliswaar is het Christendom in Overijssel van oudsher dominant, maar mijn ervaring is dat er meer behoefte is aan een aardse en praktische aanpak dan aan een hemelbestormende visie. Zo is ons beleid ook: problemen aanpakken, poten in de modder, dat werk. In de Overijsselse politiek helpt ‘groene religie’ zelden om doelen te bereiken. Wat wél helpt zijn simpele plannen en concrete projecten, zoals aardwarmte gebruiken in plaats van het verstoken van miljoenen kuubs aardgas.
Dus ik liep wel even te kauwen op jouw lezing en de oproep om meer te geloven in het collectief. Met geloof dicht je immers niet de kieren in je huis en de CV-ketel draait er ook niet op. Maar, op een bepaald moment moest ik denken aan een film die ik lang geleden heb gezien, getiteld ‘Hogfather’.
De film gaat over de mythe van de Hogfather, een soort kerstman. Hij verkeert in nood. Hoofdpersoon Susan, hoe toepasselijk ;-), is naar hem op zoek en moet de Hogfather voor zonsopgang hebben gevonden, anders vergaat de wereld. De film is een cocktail van: een kerstverhaal, Dickens, horror en parodieën zoals Monty Python. Eind goed al goed en de Hogfather wordt gered.
Aan het eind van de film staat magere Hein na te praten met Susan. Ze bespreken wat er zou zijn gebeurd als de Hogfather niet was gered. Volgens Magere Hein zouden mensen dan helemaal niets meer geloven. Niet meer geloven in de Hogfather, maar ook niet in cruciale dingen zoals gerechtigheid of verantwoordelijkheid. Susan vindt dat grote onzin, want dat soort zaken zijn écht, die bestaan! Dan antwoordt Magere Hein met de fenomenale quote: “Then take the universe and grind it down to the finest powder and sieve it through the finest sieve and THEN show me one atom of justice, one molecule of mercy. (…) You need to believe in things that aren’t true. How else can they become?”
En verdraaid, dit is wel waar. Want een paar kilometer in de aarde boren op zoek naar aardwarmte, dat was zeker niet vrij van risico’s. Dan druk ik het nog zachtjes uit. Maar toch hebben we het gedaan. Omdat we enthousiast waren over de mogelijkheden.
Weinigen worden enthousiast van het zoveelste actieplan of startnotitie. Maar we worden wel gedreven omdat we erin geloven dat we samen meer bereiken dan ieder voor zich.
Dat geldt ook voor een rechtvaardig klimaatbeleid. Weinigen worden enthousiast van het zoveelste actieplan of startnotitie. Maar we worden wel gedreven omdat we erin geloven dat we samen meer bereiken dan ieder voor zich. Omdat we dat windmolenpark samen wél kunnen bouwen, als collectief. Dat we collectief rechtvaardig klimaatbeleid kunnen waarmaken waarin niemand achter hoeft te blijven. Maar, dat vraagt om fantasie en verbeelding. Dat vraagt om te geloven in iets wat er (nog) niet is. Kortom, bij nader inzien steun ook ik als politiek bestuurlijke heiden jouw oproep om weer te geloven in de kracht van het ‘collectief’.
Hartelijke groet,
Tijs de Bree
Tijs de Bree is gedeputeerde energie, milieu, financiën en cultuur voor de Provincie Overijssel vanuit de PvdA