Reality
De afgelopen maand hebben de liefhebbers via de beeldbuis kunnen meeleven met de familie Froger. Voor wie het niet heeft gezien: de zanger René Froger en zijn gezin hebben zich een maand opgeofferd om te proberen van een bijstandsinkomen rond te komen. Veel kijkers leefden met hen mee. Zurige criticasters smaalden dat het nogal makkelijk was, als je weet dat je na een maand weer naar je luxe miljonairsvilla kunt terugkeren.
Maar uiteindelijk hebben de Frogertjes toch behoorlijk veel harten gewonnen. Niet alleen van de buren, die graag advies kwamen geven bijvoorbeeld over koopjes en andere manieren om de tering naar de nering te zetten. Ook van vele kijkers. Op aandringen van mevrouw Froger hadden ze namelijk de voedselbanken geadopteerd als goed doel. Na afloop van hun verblijf bleek de publiciteit voldoende voor een enorme gratis goederenstroom in de richting van de voedselbanken. Ook de armen die hiervan afhankelijk zijn, kunnen zo onverwacht prettig kerst vieren. Ik beken dat ik me ook heb afgevraagd welke ‘reality’ deze ‘reality-soap’ nu zou gaan weergeven. Die van tijdelijk opofferingsgezinde Bekende Nederlanders of de werkelijkheid van schrijnende armoede. Voor mij heeft het laatste toch gewonnen, denk ik.
Maar herinner ik mij goed dat politiek links en rechts schande spraken van de oprichting van de eerste voedselbanken? Schande dat in ons rijke en welvarende land mensen niet kunnen rondkomen. Schande dat er zoveel voedsel ‘over de datum’ overblijft, ‘doorgedraaid’ wordt en dan nog wel goed genoeg wordt gevonden voor de armen. Schande, want die mensen moeten niet gratis gepamperd, die moeten aan het werk!
We lijken met zijn allen opgeschoven. Dankzij de Frogers lijken we voedselbanken nu een aanvaardbaar maatschappelijk verschijnsel, en daarmee het bestaan van armen in onze samenleving. Ik heb tenminste in de discussies weinig gehoord over maatschappelijk onrecht, en de politieke inspanningen gemist om de positie van mensen zo te verbeteren dat voedselbanken overbodig worden. Of is misschien de steun voor banken, aandeelhouders en spaarders bedoeld als preventieve maatregel?
Misschien is het een mooi dilemma om tijdens het kerstdiner te bespreken: ‘Er zijn armen. Gelukkig zijn er voedselbanken. Iedereen blij, daaraan hoeven we dus niks te doen. Maar eeeh… horen er wel armen in een welvarende, beschaafde samenleving te bestaan? Moeten we als politiek en samenleving niet harder werken om het onrecht van armoede te bestrijden en te voorkomen?’ Mocht u uitgepraat zijn: U kunt natuurlijk op dezelfde manier ook woede en mildheid, CO2 en klimaat, globalisering en duurzaamheid, microkrediet en wereldhandel op het menu zetten. Over al deze onderwerpen biedt dit nummer voer voor discussie.
Stuurgroep en redactie wensen u voedzame kerstdagen en een vreedzaam en duurzaam 2009.
Herman Radstake
eindredacteur